AHMET ATMAN

Cumhuriyet’ten ve Kurtuluş Savaşı’ndan hemen sonra, Türkiye Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, yarışlara büyük ilgi duymuş ve yaveri Atıf Esenbel de aynı şevk ve sevgiyi Atatürk kadar hisseden bir zat olmuştur. Nitekim Atatürk ve yaveri bu manada yakınlarını at koşturmaya teşvik bile etmiştir. O dönemde, Mareşal Fevzi Çakmak’ın yaveri olan Ahmet Atman da, süvarili olmasından dolayı ve atı her manada sevdiği için bu teşviklere içten katılmıştır. 1926 yılında Yarış Islah Encümeni fikri ortaya atılmış, daha doğrusu Atıf Bey tarafından 1927 yılında gerçekleştirilmiştir. İşte bu şekilde İsmet İnönü’nün de yer aldığı Recep Peker, Nevzat Tandoğan, Fahrettin Altay ve bazı bakanlardan müteşekkil güzide bir topluluğun kararı ile Yarış Islah Encümeni resmen kurulmuştur. Bu kurul, daha ilk günlerinden itibaren Atatürk tarafından benimsenmiş ve desteklenmiştir. Atatürk’ün desteği, benimsemesi sonucu at yarışlarına, atçılığa karşı ilgi gittikçe artmıştır. Başta devlet ve hükümet büyükleri olmak üzere bir grup değerli insan, atçılık sporunun baş temsilcileri olarak görünmüşlerdir. Bu görüntüde birbirleriyle adeta yarışmışlardır. İsmet İnönü, Celal Bayar, Fevzi Çakmak, Atıf Esenbel, Rahmi Tankut, Halim Sait, Sedat Evliyazade, Suphi Gürtürk, Mithat Kayseri, Ahmet Atman, Ali Muhittin Hacıbekir, Akif Akson, Sabri Tulça, Amerikalı Yantes ilk at koşturanlar arasında yer almışlardır.

Ancak zaman içinde yeni ve güçlü bir yapının temellerinin atılması gereği duyulunca başta Ahmet Atman ve Fikret Yüzatlı olmak üzere Fehmi Simsaroğlu, Sait Akson, Ali Ersan sürekli toplantılara başlamış, aralarında kararlaştırdıkları üzere Yarış ve Islah Encümeni yerine özel bir kuruluşa yönelmeyi, onun yerine geçecek Yarış Atları Yetiştiricileri ve Sahipleri Cemiyeti’nin hazırlıklarına girişmişlerdir. Onları destekleyenlerin başında Fevzi Lütfü Karaosmanoğlu gelir ve 1942 yılında Yarış Atları Yetiştiricileri ve Sahipleri Cemiyeti’nin at yarışları yapma yetkisini elde etmesinden sonra memleket atçılığı, yetiştiriciliğinde hakikaten bir çığır açılmıştır. “Maksadı, Türkiye’de at koşturan ve yarış atı yetiştirenlerin müşterek menfaatlerini korumak, at yarışlarının inkişafı için lüzumlu tedbirleri almak ve bu hususta alakalı makamlar nezdinde teşebbüste bulunmak” gayesindeki Cemiyetin fahri reisi, İsmet İnönü, Fikret Yüzatlı, Ahmet Atman, Fehmi Simsaroğlu, İlhami Aytaç, Ali Ersan, Vehbi Koç ve Suat Karaosmanoğlu’dur. 1947 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile bugün adı geçen cemiyetin adı Türkiye Yarış Atı Yetiştiricileri ve Sahipleri Derneği olmuştur.

Görüldüğü üzere Ahmet Atman, Türkiye’de yarışçılığın ve yetiştiriciliğin gelişmesi ve yüceltilmesine gönül vermiş, ileri görüşlü, at sevgisi ile dolu, kendine has kişiliği ve karizması ile kendini saydırmış ve sevdirmiş bir kişiydi. Şapkasını başından ve karanfilini yakasından eksik etmeyen Ahmet Atman’a yakınları ve tanıyanlar “Karanfil Ahmet” diye hitap ederlerdi. Böyle başlayan yarış ve yetiştiricilik hayatına 3 Gazi Koşusu birinciliği ve nice başarılar eklemiş olan Ahmet Atman, gelecekte kendi kadar atçılığa gönül verecek olan 2 çocuk yetiştirmiştir. Çocukları, atçılığın duayeni olarak bilenen Özdemir Atman ve Esin Zenbilci’dir. Kızı Esin Hanım’da Balkan Şampiyonluklarının yanı sıra aldığı lisans ile Veliefendi’de at koşan ilk centilmen bayan binici olmuştur. 1950’li yıllarda bunu başarmış olması Ahmet Atman’ın çocuklarına aşıladığı at sevgisinin ve ileri görüşünün de ne denli güçlü olduğunun bir göstergesidir. İşte bu yüzden 3 yaver adına düzenlenen Ahmet Atman, Atıf Esenbel ve Fikret Yüzatlı koşularının atçılık ve yetiştiricilik tarihinde önemi pek fazladır. Anısına düzenlenen bu koşu vesilesi ile Ahmet Atman’ı birkez daha saygı ve rahmetle anıyoruz.